Pakistan’ın sınır dışı talimatı sonrası binlerce Afgan ülkeyi terk ediyor

Pakistan’da yasadışı olarak bulunan yaklaşık 1,7 milyon Afgan’ın 1 Kasım’a kadar ülkeyi terk etmelerinin emredilmesinin ardından günlerdir on binlerce insan sınıra akın ediyor.

Karara uymayanlar ise sınır dışı merkezlerinde tutularak ülkelerine gönderilecek.

İnsan hakları örgütleri göçmenler üzerinde “eşi görülmemiş bir baskı” olduğunu söylüyor.

Maroza Bibi ve çocukları Pakistan sınırında bekleyen yüzlerce Afgan arasında yer alıyor.

Onlarca yıldır tutuklanma korkusuyla evi olarak gördüğü ülkeyi hızla terk eden 52 yaşındaki Bibi, şunları söyledi: “Çok güzel anılarım var. Pakistan’ın bize vatandaşlık vermesini bekliyordum ama bu olmadı ve mecburen geri dönmek zorunda kaldım. neredeyse eli boş dön.”

Ailesi Afganistan’daki Sovyet savaşından kaçıp bir aile kurmak için Keşmir’e yerleştiğinde 10 yaşındaydı; Kocası burada öldü.

Onlarca yıl süren çatışmalar sırasında milyonlarca Afgan sınırı geçerek Pakistan’a kaçtı. Bugün Pakistan dünyadaki en büyük mülteci nüfuslarından birine ev sahipliği yapıyor.

İki ülke arasındaki ilişkiler, Taliban’ın Ağustos 2021’de iktidara gelmesinden bu yana giderek kötüleşti. O tarihten bu yana yüz binlerce Afgan’ın sınırı geçtiği tahmin ediliyor.

“Aşağılanmamak için gidiyorum”

Pakistan polisi göçmenlere baskın yapmaya ve Afganları gözaltına almaya başladı; Avukatlar ayrım gözetmeyen tutuklamaları ve gaspı kınıyor.

Zülfikar Han, Peşaver yardım kampındaki mülteci bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Khan sınırda AFP’ye verdiği demeçte, “Pakistanlı yetkililer tarafından aşağılanmaktan kaçınmak için gitmeye karar verdim.”

Sınır memuru Hakeem Ullah, “Sınırdaki kadınlar, özellikle de hamile kadınlar ve engelliler pek çok sorunla karşı karşıya, saatlerce sıralarını beklediklerini görebilirsiniz” dedi.

Yetkililer, her gün 2.000’den fazla kişinin sınırda işlem gördüğünü ancak bunların çoğunun sık sık ileri geri seyahat eden işçiler ve tüccarlar olduğunu söyledi.

Khyber Pakhtunkhwa eyalet hükümeti sözcüsü Feroz Jamal, son haftalarda yaklaşık 60.000 Afgan’ın sınırı geçerek ülkeyi “gönüllü olarak” terk ettiğini söyledi.

Birleşmiş Milletler’e göre yaklaşık 1,3 milyon Afgan kayıtlı mülteci ve 880.000 Afgan’ın Pakistan’da kalma yasal statüsü var.

İslamabad, 1,7 milyon Afgan’ın yasadışı olarak Pakistan’da bulunduğunu söylüyor.

178 dolar taşıyabilirler

Afganların yalnızca birkaç kişisel eşya ve 50.000 Pakistan rupisi (178 $) ile sınırı geçmesine izin verilecek; hayvanlarını da geride bırakmak zorunda kalacaklar.

Bir grup eski ABD’li diplomat, Pakistan’a, Taliban yönetiminden kaçan risk altındaki mültecileri sınır dışı etmemesi çağrısında bulunmuştu.

Birleşmiş Milletler ayrıca ülkelerine geri dönüşlerin gönüllü olması ve herhangi bir baskı olmaksızın gerçekleşmesi gerektiğini söyledi.

Kendi ekonomik zorluklarıyla boğuşan Afganistan’ın uluslararası bankacılık sistemiyle bağlantısı hâlâ kopuk durumda. Özellikle soğuk kış aylarının başlamasıyla birlikte ülke insani yardıma büyük ölçüde bağımlı hale geldi.